Wat is root cause analysis?
Root cause analysis (RCA) is een verzamelnaam voor verschillende tools en technieken die worden gebruikt om oorzaken van problemen te achterhalen. Om problemen of storingen écht op te lossen is het belangrijk dat je de grondoorzaak achterhaalt: de root cause. Daarvoor zijn er verschillende RCA-manieren. Sommige zijn echt gericht op het ontdekken van concrete oorzaken. Andere zijn meer algemeen probleemoplossend, of helpen je bij de analyse van de oorzaak van een probleem.
Waarom een root cause analyse?
Een ‘root cause’ of grondoorzaak is de kern van een probleem dat een afwijking veroorzaakt in het proces van een machine of installatie. Dit probleem kun je oplossen door het proces te verbeteren. In de praktijk zijn er vaak meerdere grondoorzaken. De truc is dan om de grootste en belangrijkste veroorzakers op te sporen.
Met een root cause analyse los je dus problemen op. Een root cause analyse helpt om een probleem van verschillende kanten te bekijken. Je kunt het vergelijken met een Rubiks kubus: die is altijd vierkant maar aan elke kant verschillen de kleuren. Hoe meer kanten je onderzoekt, hoe completer je analyse is.
Een RCA kan je helpen in de volgende gevallen:
- Als een probleem zich herhaalt;
- Als de oplossing vaak hetzelfde is, maar daarmee het probleem nooit echt oplost: elke keer als X gebeurt, is de oplossing Y.
- Het probleem heeft een grote invloed.
Hoe maak je een root cause analysis?
Het stellen van de waarom-vraag is een goede manier om de kern van een probleem te achterhalen. Het is min of meer de basis voor jouw root cause analysis. Als je weet wat het probleem is, stel je jezelf de vraag: waarom gebeurt dit? Het antwoord op die vraag is de oorzaak. Maar ook die komt ergens vandaan. Door vijf keer de waarom-vraag te stellen, ontdek je meestal de grondoorzaak van een probleem. Het klinkt misschien flauw, maar het helpt je vaak toch naar nieuwe inzichten.
Stappen voor een succesvolle probleemanalyse: van identificatie tot root cause analyse
Een mooi voorbeeld van een root cause analyse en de waaromvraag is een onderzoek van de Amerikaanse wetenschapper Donald H. Messersmith. Hij onderzocht de slechte staat van het Jefferson memorial in Washington. De antwoorden (A) op vijf waaromvragen (V) gaven een bijzonder resultaat:
V: Waarom is het monument in slechte staat?
A: Omdat het monument te vaak schoongemaakt moet worden.
V: Waarom moet het monument zo vaak worden schoongemaakt?
A: Om de vogelpoep weg te halen.
V: Waarom is er vogelpoep?
A: Er zijn veel vogels: ze eten de spinnen bij het monument.
V: Waarom zijn er zoveel spinnen?
A: De spinnen komen af op de vele muggen.
V: Waarom zitten er zoveel muggen?
A: Omdat de lichten ‘s avonds insecten aantrekken.
De eigenaren hadden kunnen kiezen voor vogelverschrikkers of ultrasoon geluid. Toch lost dat het echte probleem niet op, want vogels komen hoe dan ook af op de vele spinnen. Door de lichten in de avond eerder uit te zetten trekt het monument niet alleen minder muggen, spinnen en vogels, maar zijn ook de energiekosten een stuk lager.
Wat betekent een root cause analysis voor jou?
Veel problemen worden opgelost door het aanpakken van oppervlakkige oorzaken. RCA helpt juist zoeken naar onderliggende oorzaken en zorgt voor blijvende én werkende oplossingen. Met een RCA ben je niet de enige die het probleem herkent. De uitkomst van een RCA is overtuigend, omdat het resultaat duidelijk is en voor iedereen te begrijpen. Een root cause analysis is niet alleen te gebruiken bij grote, dure problemen. Het mooie is: een RCA past zich aan het probleem aan.
Hoe pas je het toe?
Voorbeelden van plekken waar RCA wordt toegepast zijn in het productieproces en bij het verzekeren van veiligheid bij bedrijven en organisaties. Die hebben allebei te maken met het maintenance-vakgebied. Het kan dan gaan om een product- of softwareprobleem. Door het stellen van de waarom-vraag kom je achter de kern van het probleem.
Een andere methode die je kunt gebruiken is het Ishikawa-diagram, ook wel het visgraatdiagram. Dit model dwingt je om vanuit verschillende hoeken naar een probleem te kijken. Dat voorkomt tunnelvisie. De uitkomst is een Ishikawa-diagram met meerdere vertakkingen, een boomdiagram of een ander overzicht met daarin de belangrijkste oorzaken.
Aan de slag via Brunel
Is het uitvoeren van een root cause analysis voor jou al een fluitje van een cent? Bekijk dan nu onze maintenance vacatures.
Wil je meer leren over het uitvoeren van een goede RCA? Wie weet is een van onze leergangen iets voor jou!