De Hypotheekketen: Tussen Balanceren en Digitaliseren in een Uitdagende Markt

Chris bemiddelt al ruim 6 jaar specialisten in de financiele sector, waaronder in de hypotheekketen. Hij heeft daarmee dagelijks te maken met deze vraagstukken. Hiervoor werkte hij als hypotheekacceptant en heeft hij het proces vanaf de andere zijde meegemaakt.

In de derde aflevering van de serie duiken we dieper in het proces achter de schermen bij het aanvragen van een hypotheek en nemen we je mee in de belangrijkste processen en uitdagingen in de hypotheekketen.

De hypotheekaanvraag

Het begint allemaal bij de aanvraag. Zodra een hypotheekadviseur de documenten en hypotheekaanvraag indient bij de geldverstrekker, voert deze een beoordeling uit. Maar op basis van welke criteria wordt een hypotheekaanvraag wel of niet geaccepteerd? En wie gaat hier eigenlijk over?

Het controleren van documenten bij de geldverstrekker wordt uitgevoerd door een hypotheekacceptant. Als alle informatie in de aanvraag aan de voorwaarden voldoet en de hypotheekacceptant de aanvraag accepteert, ontvangt de klant een (voorlopig) renteaanbod. Als de klant akkoord gaat met dit renteaanbod, volgt een reeks aanvullende controles en wordt een bindende offerte opgesteld.

Om een bindende offerte uit te kunnen geven moet alle data gevalideerd worden en wordt een aantal cross checks uitgevoerd. Dit gebeurt digitaal en wordt steeds meer geautomatiseerd. De acceptant bekijkt alle gegevens die uit deze validatiefase zijn gekomen en geeft vervolgens akkoord (of niet) op het verstrekken van de lening en bindende offerte.

Na het accepteren van de offerte is de klant gebonden aan de hypotheek en gaat het proces verder bij de notaris.

Beoordeling van hypotheekaanvragen: Veel controles en digitalisering

Het controleren van een hypotheekaanvraag is een zorgvuldig proces. Dankzij digitalisering en algoritmen die gebruikmaken van brondata, verloopt dit proces steeds sneller en efficiënter. En hoewel deze digitalisering het proces heeft verbeterd, kan het ook vragen oproepen. De algoritmen zijn namelijk ingesteld door mensen. Hoe weet je of aan elk scenario is gedacht?

Het zou namelijk kunnen dat een aanvraag wordt afgekeurd, simpelweg omdat het algoritme niet op die manier is ingesteld. Maar niet alleen het risico op een oneerlijke afwijzing maakt dat de hypotheekacceptant een belangrijke rol blijft: Chris Hulsegge herinnert zich een dossier dat werd afgewezen omdat de aanvragers een vals arbeidsverleden hadden opgegeven.

‘Zeven jaar geleden heb ik een dossier afgekeurd omdat beide aanvragers bij dezelfde organisatie werkzaam waren, op precies dezelfde datum waren begonnen én dezelfde functie hadden. Toen ik navraag deed bleek dat die personen daar helemaal niet werkzaam waren. Daar zit de toegevoegde waarde van de mens: je bedenkt dat iets onlogisch is en gaat op onderzoek uit.’

Maatwerk en acceptatiekaders

Ook in andere gevallen blijft de rol van een hypotheekacceptant belangrijk. Iedere situatie is anders en soms is maatwerk nodig. Bijvoorbeeld: is overwerk structureel of incidenteel inkomen? En de gevarentoeslag van een militair op missie, telt dat ook mee in de berekening? Hoe stel je het inkomen vast van een ondernemer met een aantal bv’s? In deze situaties wordt er maatwerk aangeboden.

Binnen het maatwerk blijft objectivering erg belangrijk. Elke geldverstrekker hanteert zijn eigen acceptatiekader, beschreven in een acceptatiegids. Hier kan van worden afgeweken, maar dit vereist een gedegen onderbouwing en zorgvuldige inschatting van de klant's financiële situatie gedurende de hele looptijd van de hypotheek. Zo worden toekomstige risico's in kaart gebracht en kwaliteit gewaarborgd. Dit wordt bijvoorbeeld toegepast met een vier ogen principe of een maximering in hoeverre van het standaard acceptatiekader mag worden afgeweken.

Hypotheekbeheer

Tegenwoordig blijven hypotheekverstrekkers ook na het verstrekken van de lening actief betrokken om financiële kansen en bedreigingen voor consumenten te monitoren. Een win-win situatie, want als het financieel goed gaat met de klant, komt de maandelijkse betaling van de hypotheek netjes binnen.

De meeste hypotheekverstrekkers zien dat mensen niet alleen in goede, maar ook in minder goede tijden moeten worden geholpen. Wanneer er een probleem ontstaat met de maandelijkse betaling van een hypotheek is er de Medewerker Bijzonder Beheer, of schuldhulp. Deze richt zich op consumenten die een achterstand hebben opgelopen op hun hypotheek en helpt hen weer op weg, vaak met een betalingsregeling.

Chris: ‘De afgelopen periode zien we betalingsachterstanden toenemen. Dit is onder andere een effect van de huidige inflatie. Daarmee moet je rekening houden dat de hypotheek het laatste is wat niet wordt betaald. Een Medewerker Bijzonder Beheer wint extra informatie in, zoals het ophalen van in- en uitgaven en geeft advies over een eventuele betalingsregeling. Wanneer er een betalingsregeling getroffen kan worden, dan zal men dat ook ten alle tijden doen. Helaas is dit niet altijd mogelijk en in die gevallen zal er moeten worden overgegaan tot verkoop van de woning.’

Ben je benieuwd naar de podcast? Op de site van Leaders in Finance vind je meer info. Alle zes de afleveringen van de podcastserie over hypotheken en de woningmarkt zijn vanaf nu te beluisteren. Download de Leaders in Finance Academy app in de Apple Store of de Google Play Store (voor mobile). Luister hieronder alvast de preview.