Een werknemer die zorgvuldig, stipt en geordend is, wie wil dat nou niet? Mensen met autisme zijn vaak analytische, eerlijke en resultaatgerichte medewerkers die zich goed kunnen specialiseren. En ook niet onbelangrijk – ze blijven vaak lange tijd loyaal aan een werkgever wanneer zij het naar hun zin hebben. Ruim 1% van de Nederlanders heeft een autisme diagnose; een enorme poel aan potentie. Toch weerhouden onbekendheid en vooroordelen werkgevers er soms van om een werknemer met autisme aan te nemen. Maar wat is autisme dan precies, hoe uit het zich op de werkvloer en waarom moet je juíst een werknemer met autisme in dienst nemen?
Het spectrum
Autisme komt op zoveel verschillende manieren tot uiting, dat we tegenwoordig spreken van een spectrum, oftewel: Autisme Spectrum Stoornis (ASS). Deze term is een paraplu waaronder ook de voorheen aparte diagnoses klassiek Autisme, Asperger en PDD-NOS vallen. Autisme Spectrum Stoornis is een aangeboren ontwikkelingsstoornis. Er zijn mensen met autisme en een verstandelijke beperking, in combinatie met een andere diagnose en er zijn mensen met een normale tot hoge intelligentie. Je ziet autisme niet altijd aan de buitenkant. Er is ook steeds meer wetenschappelijk onderzoek en bewijs dat autisme anders tot uiting komt bij vrouwen dan bij mannen. Vrouwen zijn vaak beter in het ‘camoufleren’ van hun autisme, met name op het gebied van sociale interacties.
Mensen met autisme verwerken informatie anders. En dit brengt bij ieder, in meer of mindere mate, bepaalde kenmerken met zich mee. Zo hebben mensen met autisme doorgaans een scherp oog voor detail en patronen, zijn ze analytisch en gestructureerd, eerlijk en hardwerkend. Maar vaak hebben ze meer moeite dan gemiddeld met sociale omgang, communiceren met anderen en verbeelding (dingen worden letterlijk opgevat). Daarnaast hebben mensen met autisme vaak een opvallend beperkt aantal interesses of activiteiten (waardoor ze juist weer talent hebben voor specialisatie).
Mensen met autisme verwerken ook zintuigelijke prikkels op een andere manier in de hersenen dan mensen zonder autisme. Veel hebben daardoor te maken met sensorische over- of juist ondergevoeligheid.
Autisme op de werkvloer, hoe helpen we elkaar op weg?
Werknemers met autisme vind je in alle denkbare sectoren. De meerderheid werkt echter in de zorg en in de ICT, zo blijkt uit gegevens van het Nederlands Autisme Register (NAR). Net zoals de meeste mensen, zijn werknemers met autisme die steun en begrip ontvangen van collega’s en werkgevers het meest succesvol. Bijvoorbeeld wanneer rekening wordt gehouden met zintuigelijke prikkels (moet de radio/het telefoongesprek zo hard?), of door gebruik van voorspelbare communicatie (duidelijke, heldere instructies en protocollen). Vaak maken kleine aanpassingen al een groot verschil. Vraag wat de werknemer nodig heeft om goed te functioneren en laat deze vooral doen waar hij/zij goed in is.Door het aannemen van iemand met autisme verrijk je je organisatie met een frisse blik, iemand die buiten gegeven kaders kan denken, en met vaak specialistische kennis in huis.