Het Compliance Event: Strijd samen tegen financiële criminaliteit

Nederland witwasland?

Onze eerste spreker Robin de Jongh is Managing Director Detecting Financial Crime (DFC) bij ABN AMRO. Binnen DFC werken ruim 3700 medewerkers aan verschillende activiteiten die te maken hebben met het opsporen van financiële criminaliteit. De Jongh ziet dat er in Nederland ontzettend veel tijd en geld wordt gestoken in de preventie en detectie van witwassen en constateert ook hoe complex het is om hier een goed resultaat te behalen. Enkele cijfers die hij daarbij aanhaalt: In Nederland wordt naar schatting zo’n 16 miljard euro per jaar witgewassen en 3 miljard daarvan is geschat drugsgeld. Daarnaast staat Nederland wereldwijd op de achtste plek als het gaat om ‘Money Laundering Attractiveness.’ Dat moet anders. De Jongh: “Ik wil Nederland veiliger maken, dat is waarom ik dit werk doe!”

Ontwikkelingen in compliance

Eén van de ontwikkelingen die volgens De Jongh een belangrijke rol gaat spelen is artificial intelligence. Voor buitenlandse banken zijn we een voorbeeld op het gebied zowel supervised als unsupervised machinelearning. Maar om compliance écht naar een hoger niveau te kunnen tillen moeten we meer gaan samenwerken. Een goed voorbeeld hiervan is Transactie Monitoring Nederland (TMNL), waarin vijf Nederlandse banken hun krachten hebben gebundeld om samen de strijd aan te gaan tegen financiële criminaliteit. Zo kan TMNL de (geanonimiseerde) betalingstransacties over verschillende banken monitoren op signalen die mogelijk kunnen duiden op witwassen en terrorismefinanciering. Een andere mooie samenwerking die De Jongh aanhaalt is het Serious Crime Task Force (SCTF). Politie, Openbaar Ministerie, de Financial Intelligence Unit (FIU) en FIOD werken samen met een aantal grote banken aan de aanpak van de facilitators van de onderwereld.

Een kritische blik

Prof. Dr. Bob Hoogenboom, Hoogleraar Fraude en Regulering aan de Nyenrode Business Universiteit, ziet ook graag verbetering in de publiek-private samenwerking. “Er wordt gewerkt in silo’s en iedereen is bezig in z’n eigen wereld.” Hij stelt een flink aantal kritische vragen als het gaat om de effectiviteit van de huidige aanpak. “Doet het ertoe wat jullie doen? Verandert er echt iets? Als jullie een jaar lang niks zouden doen, zouden we dat dan merken?” Hoogenboom weet de boel flink op te schudden door zich hardop af te vragen of we hier wel mee door moeten gaan. “We steken er zoveel tijd, energie en geld in, maar het volume aan crimineel geld dat door die systemen gaat is zó groot. We pakken maar een fractie.” Om criminele activiteiten in de sector te voorkomen en op te sporen is meer samenwerking noodzakelijk, de poortwachters kunnen het niet alleen. Hoogenboom pleit daarom voor een gezamenlijke aanpak van dit complexe, politieke probleem.

Reacties uit de community

Onze sprekers hadden twee totaal verschillende manieren om naar compliance te kijken, maar toch eenzelfde visie voor de toekomst en dat leverde interessante gesprekken op. Het publiek werd totaal niet uit het veld geslagen door de scherpe vragen van Hoogenboom. Enkele reacties uit de community: “Je hebt als samenleving een verantwoordelijkheid in een grotere context.” “Ons werk is zeker niet zinloos, maar het is goed om altijd kritisch te blijven kijken naar wat we doen. Waarom doen we dat? En wat levert het op?” “Er valt nog veel te winnen!"

Rondleiding en barbecue

Na het inhoudelijke programma kregen we van twee ex-bewakers een rondleiding door de voormalige Koepelgevangenis, die jarenlang dienstdeed als Huis van Bewaring. Ook witwassers en fraudeurs konden hier terechtkomen in afwachting van hun proces. We namen een kijkje in de koepel, in de luchtkooi en in de isolatiecel. Op de binnenplaats werd de dag feestelijk afgesloten met een barbecue en een borrel!