Boze boeren reden op de snelwegen van Nederland en bezorgden urenlange files. Er is te veel stikstofuitstoot, en te weinig passend beleid. Het omgevingsrecht, waarvan milieurecht een onderdeel is, blijkt behoorlijk complex. Hoe gaat een Jurist daarmee om? We stellen vijf vragen aan Marloes van Kalsbeek, Bruneller én Milieujurist bij de Omgevingsdienst in Noordoost Brabant. Lees mee.
1. Met wat voor vraagstukken houd jij je bezig?
'Ik richt mij bij de Omgevingsdienst voornamelijk op bestuursrechtelijke handhaving. Bij de dossiers die ik behandel zijn toezichthouders betrokken. Hen kan ik om advies vragen op het gebied van bijvoorbeeld geur, bodem, water en lucht. Ik heb als Jurist de leiding over het te volgen handhavingstraject. Ook pleiten bij de rechtbank of in hoger beroep bij de Raad van State hoort daarbij.'
2. Aan de hand waarvan doe jij je uitspraken?
'Met name wetgeving en beleid. Daarnaast zijn eerdere uitspraken van rechters van groot belang; de zogenaamde jurisprudentie. Handhavend optreden is vaak onvermijdelijk. De afstand die ik heb tot ondernemers maakt dit gemakkelijker. Een toezichthouder gaat bij ondernemers langs, en ziet situaties van dichtbij. Hij of zij bouwt echt een relatie op met deze mensen. Dat kan lastig zijn: soms hebben ondernemers de beste intenties, maar overtreden ze toch de regels.'
3. Wat is een actueel voorbeeld van zo’n situatie?
'De stikstofdiscussie is vrijwel niemand ontgaan. Dat zit zo: voor stikstofuitstoot was er een programma opgesteld, het PAS (Programma Aanpak Stikstof). Dit programma werd afgelopen mei ongeldig verklaard. Er moet nu een nieuw beleid komen, mede gebaseerd op een meetmodel van de RIVM. De boze boeren beweren echter dat dit meetmodel niet klopt. Tot er nieuw beleid is, ligt heel veel stil. Wie nu toch een stal bijbouwt, vee laat grazen in de wei, of een snelweg aanlegt kan problemen krijgen; zelfs al is de bouw al begonnen. Op korte termijn komt er nieuw beleid en dan wordt alles mogelijk weer anders. Het omgevingsrecht is heel dynamisch, het is altijd in beweging.'
4. Hoe bereid jij je voor op nieuwe wetgeving?
'Dat verschilt per wijziging. In 2021 komt de Omgevingswet, een overkoepelende wet die allemaal kleinere wetten en regels samenbrengt. De voorbereiding daarvoor is al een hele tijd bezig. Het is een enorme wetgevingsoperatie! Via Brunel ga ik binnenkort een cursus volgen over de Omgevingswet . Ik leer daarin hoe ik het beste om kan gaan met de komst en inachtneming van deze wet.'
5. Waarom het rechtsgebied Milieurecht?
'De stikstofdiscussie is een mooi voorbeeld, binnen het milieurecht gebeurt er namelijk altijd wel iets. Iedere partij drukt bovendien overal weer zijn eigen stempel op. Bij de Omgevingsdienst zit ik met maar liefst veertien andere Juristen. Brabant is namelijk bij uitstek een gebied met veel veeteelt en natuurgebieden, en een goede balans daartussen is essentieel. Dat maakt mijn vak als Milieujurist altijd weer interessant.'